خواص بهار نارنج

 *مهم ترین خاصیت دارویی بهار نارنج تأثیر آن روی سیستم عصبی بدن است. بهار نارنج آرامش بخش و ضدهیجانات دستگاه عصبی است و سردردهای میگرنی را کاهش  می دهد. 

 * بهارنارنج در تقویت معده بسیار مؤثر است و تپش نامنظم قلب، تشویش و اضطراب را از بین می برد.

 * برای کنترل تشنج ها و حمله قلبی هم بهار نارنج را توصیه می کنند.

 * اگر مشکل کم خوابی یا بی خوابی دارید، حتماً پیش از خواب، مقداری عرق بهار نارنج یا چای آن را بنوشید.

 * اشتها آور و ضد سرفه است.

 *برای نرم کردن پوست های خشک و جلوگیری از شکنندگی مویرگ ها استفاده می شود.

 *درمان دردهای متواتر شکمی، نفخ، اسپاسم، سوء هاضمه، فشارهای عصبی و ناراحتی های مربوط به هیجان و عاطفه نیز از موارد مصرف اسانس بهار نارنج هستند.

 *دم کرده گل درخت بهارنارنج برای برطرف کردن قولنجهای عصبی مفید است. 

 *از مخلوط آب کرفس و عرق بهار نارنج برای دفع سنگهای کلیه و مثانه و خرد کردن آنها نیز استفاده می شود.

 * بهار نارنج تازه در تهیه آب مقطر بهار نارنج  کار می رود. بهار نارنج خشک شده به صورت دم کرده و به عنوان ضد تشنج در بیماری های عصبی مانند هیستری ضعف اعصاب و  هم چنین رفع سکسه به کار می رود. آب مقطر بهار نارنج به وسیله بخار آب تهیه می شود. برای این کار یک کیلو بهار نارنج و یک لیتر آب یک کیلو آب مقطر تهیه کنند. آب مقطر  بهار نارنج مایعی زلال دارای بوی بسیار قوی و معطر است. رنگ آن گاهی به علت فساد و رشد باکتری ها تغییر می کند. آب مقطر بهار نارنج اگر با هم حجم خود الکل 90 درصد  مخلوط گردد باید فلئورسنس بنفش ایجاد کند.

بارهنگ

برگ بارهنگ در درمان تورم نزله ‏های قسمت‏های فوقانی تنفسی (به علت دارا بودن تانن و موسیلاژ گیاه) موثر است. تمام اشکال خیسانده عصاره مایع، شربت، آب برگ تازه و پاستیل‏ های تهیه شده از آن، مصرف می ‏شود.

عصاره آبی در حالت سرد و عصاره مایع آن و همچنین آب برگ بارهنگ، اثرات توقف باکتری ‏ها و باکتری کشی را دارا است؛ در حالی که دم کرده و جوشانده برگ، فاقد اثر است؛ چرا که در اثر گرما د- گلوکزیداز آن شکسته شده و از عمل فعال شدن اجسام بعدی، جلوگیری می‏ کند.

* دانه بارهنگ در درمان یبوست (اثر اصلی) کاربرد دارد و به عنوان داروی ضد التهاب دستگاه گوارش مصرف می‏ شود.

طریقه و میزان مصرف 

برگ:

بر روی 2 تا 4 گرم برگ خرد یا پودر شده، یک لیوان آب سرد ریخته و تا حد جوشیدن، حرارت دهید و بعد از آن حرارت را خاموش کنید. سپس 10 دقیقه صبر کرده و محصول را صاف و میل کنید.

فرآورده‏های گیاهی‏ برگ بارهنگ، بیشتر به صورت تی بگ حدود یک گرمی عرضه می ‏شود و داروهای گیاهی تهیه شده از برگ، به صورت قطره یا شربت، به عنوان ضد سرفه و خلط ‏آور در بازارهای جهان، در دسترس هستند.

دانه:

منابع مختلف، مصرف روزانه بین 5 تا 15 گرم دانه‏ را توصیه کرده‏‏ اند. دانه‏ ها را داخل نصف استکان آب ریخته، مخلوط کرده و میل نمایید.

مهم ‏ترین اثرات گزارش شده ی بارهنگ:

(مربوط به برگ و دانه Major Plantago) ضد آلزایمر، ضد آرتریت، ضد تصلب شرائین، ضد باکتری، ضد سرطان، ضد کرم، ضد شکنندگی عروق، ضد ادم، ضد التهاب، ضد اکسیدان، ضد تب، ضد روماتیسم، ضد قارچ کاندیدا، ضد عفونی کننده، ضد تومور، ضد سرفه، ضد زخم‏ های داخلی، قابض، بازکننده برونش ‏ها، ملین، مسهل، معرق، هضم کننده غذا، ادرار‏آور، خلط ‏آور، محافظ کبد، محرک ایمنی بدن، شیرافزا، کاهش دهنده چربی، مقوی رحم، ترشح‏ کننده اسیداوریک در ادرار و درمان کننده زخم.

عوارض جانبی

برگ و دانه در حد مصرف دارویی، همراه  با عارضه نیستند.

نکات ضروری

1- در هنگام مصرف بارهنگ، باید مایعات به مقدار زیاد نوشید تا موسیلاژ روی سطح دانه‏ ها، به خوبی بتوانند آب جذب کنند و متورم شوند و از متراکم شدن در معده و روده جلوگیری شود.

2- مصرف بارهنگ در زمان حاملگی و شیردهی توصیه نمی ‏شود؛ چون روغن دانه که شباهتی به روغن خردل دارد، باعث تحریک رحم شده و با حالت مسهلی که ایجاد می‏ کند، ممکن است مشکل ساز شود.

3- ممکن است روغن مذکور دانه باعث آلرژی، التهاب و درماتیت در بعضی افراد حساس گردد.

4- ممکن است دانه‏های بارهنگ موجود در بازار ایران مربوط به گونه دیگری از بارهنگ به نام Major Plantago (یا بارهنگ کبیر با نام‏های مترادف Exaltata Plantago و یا Cemata Plantago)، مربوط باشد.

این گونه بارهنگ دارای برگ ‏های پهن و بزرگ است که بر روی سطح  زمین قرار گرفته‏ اند. در پهنگ این برگ ‏ها 3 تا 11 رگبرگ سراسری در طول برگ به خوبی نمایان است. گل ‏ها به صورت سنبله درازی بر روی محوری که از وسط برگ‏ ها می ‏روید ظاهر شده که سپس به میوه و دانه‏ هایی که بر روی همین محور قرار دارند تبدیل می‏ شوند.

قسمت مورد استفاده این گیاه، دانه، برگ و ریشه است که در طب عوام از آن ها استفاده می‏ شود.

گونه دیگری که ممکن است از دانه آن در ایران به عنوان بارهنگ استفاده شود Media Plantago می‏ باشد.

دانه بیشتر گونه‏ های بارهنگ (Plantago) حاوی موسیلاژ بوده که در نقاط مختلف جهان مورد مصرف دارویی مشابه دارند.

5- طبق کتاب " گیاهان دارویی سنتی ایران " آقای دکتر غلامرضا امین، مخلوطی از دانه ‏های بارهنگ، قدومه، تخم مرو و به دانه به نام " چهار تخمه " تهیه می ‏شود که در طب عوام، به عنوان نرم کننده سینه و برطرف کننده سرفه و خارش ‏های گلو، مصرف می ‏شود.

دکتر محمدحسین صالحی سورمقی - دکترای تخصصی فارماکوگنوزی از انگلستان

و استاد دانشکده داروسازی دانشگاه تهران

خاصیت های عرق بیدمشک

طبیعت آن سرد و تر و مقوی قوای دماغی و قلب و مفرح روح و ملین مزاج می باشد و سردردهای گرم مزاج را نیز تسکین می دهد.

چنانچه زالو در حلق کسی رفته و در حلق یا اطراف آن چسبیده باشد با غرغره عصاره برگ درخت بیدمشک زالو از عضو جدا و از حلق خارج خواهد شد. عرق بیدمشک قند خون را پایین می آورد و خوردن حدود پنجاه سانتیمتر مکعب عرق بیدمشک بدون مواد شیرین کننده به مقدار قابل توجهی قند خون را نقصان می دهد.

خواص بیدمشک

درختان بیدمشک به عنوان نخستین درختان در فصل بهار در شمال غرب ایران شکوفه می کنند و این شکوفه ها به عنوان پیک بهاری به گل می نشیند. به دلیل داشتن خواص پزشکی متعدد عطر و طعم بیدمشک از زمانهای دور مدنظر بوده و این امر باعث شده تا مردم منطقه عرق بیدمشک را به دلیل خاصیت درمانی آن، در خانه های خود داشته باشند. مردم این منطقه معتقدند که عرق بیدمشک در تسکین اعصاب، درمان کم خونی و ناراحتی های قلبی موثر است.

در مورد این عرق بسیار مفید باید گفت که عرق بیدﻤﺸﻚ با داشتن ترکیباتی همچون ژرانیون سالیسین، تانن، به عنوان داروی موثر در تقویت قلب، آرام بخش و رفع کننده درد و خستگی شهرت یافته است. عطاران معتقدند بیدمشک گیاهی ملین و تقویت کننده قلب و دستگاه گوارش است و مصرف عرق آن اشتها را افزایش می دهد. عرق بیدﻤﺸﻚ تقویت کننده دستگاه عصبی و جوشانده برگ آن با عسل آرام کننده اعصاب است، همچنین جوشانده گل آن بیماریهای عصبی، افسردگی، دردهای عضلانی و بیماریهای روماتیسمی را درمان می کند.

همچنین از شربت آن به عنوان نوشیدنی معطر و خوش طعم در مراسم و دید و بازدیدها استفاده می شود. تهیه عرق بیدمشک در آغازین روزهای بهار یکی از سنتهای خانواده های آذربایجانی به ویژه خانواده های ارومیه ای است که به شکل سنتی انجام می پذیرد و این امر به عنوان یک سنت ویژه با آیین های خاصی و به وسیله دستگاه های تعریق صورت می گیرد. اسانس یا عرق بیدﻤﺸﻚ علاوه بر خواص درمانی برای معطر کردن شربتها نیز به کار می رود.

بید مشک گیاهی است  ملین و تقویت کننده قلب ،اعصاب و محرک قوای جنسی .این گیاه داروئی دستگاه گوارش را تقویت کرده و اشتها را افزایش می دهد. به گزارش اسان طب جوشانده برگ یا پوست درخت بیدﻤﺸﻚ سبب دفع انگلها و کرمهای معده و روده می شود. عرق بیدمشک مقوی قلب بوده و برای حفظ سلامتی آن بسیار مناسب و موثر است و همچنین باعث کاهش تب شده و خاصیت تب بری دارد.

چنانچه زالو در حلق کسی رفته و در حلق یا اطراف آن چسپیده باشد، با غرغره عصاره برگ درخت بید مشک زالو از عضو جدا و از حلق خارج می‌شود. عرق  بیدﻤﺸﻚ قند خون را پایین می‌آورد و نوشیدن آن بدون مواد شیرین کننده به مقدار قابل توجهی قند خون را کاهش می‌دهد.

خواص جعفری

1.        طبع جعفری گرم و خشک است.

2.        جعفری سرشار از ویتامین آ می‎باشد و دارای ویتامین ث، ای، ب می‎باشد و آهن و کلروفیل زیاد دارد.

3.        جهت سنگ کلیه 30 گرم جعفری خشک را در یک لیتر آب جوشانده هر 3 ساعت یک لیوان میل شود.

4.        کسانی که کم اشتها هستند از سوپ جعفری و همچنین همراه غذای خود جعفری استفاده کنند.

5.        جعفری اختلالات هاضمه را تنظیم می‎کند.

6.        کسانی که یرقان دارند جعفری را در برنامه غذایی خود قرار دهند.

7.        از جعفری برای بیماری‎های کبد و طحال می‎توان استفاده کرد که به‎صورت دم‎کرده روزی 3 فنجان و خام همراه غذا میل شود.

8.        کسانی که تنگی نفس دارند از سوپ جعفری استفاده کنند و قبل از غذا یک قاشق آب جعفری بخورند.

9.        برای درمان ترشحات زنانگی قبل از غذا 2 قاشق غذاخوری آب جعفری بخورند یا این که همراه غذا جعفری بخورند.

10.     کودکانی که سرخک می‎گیرند به آن‎ها سوپ جعفری بدهید چون باعث می‎شود دانه‎های سرخک سریعتر ظاهر شده و از بین برود.

11.     برای بازشدن قاعدگی 100 گرم جعفری در یک لیتر آب جوشانده هر 2 ساعت یک لیوان میل کنند. خانم‎های حامله نباید از این محلول استفاده کنند.

12.     مالیدن ضماد جعفری روی زنبور گزیدگی مفید می‎باشد.

13.     برای صورت‎های پرجوش جعفری را پخته به‎صورت ضماد روی پوست و جوش‎ها بگذارید و هر روز با آب جعفری بشویید.

14.     خوردن جعفری همراه غذا جوانی شما را حفظ می‎کند.

15.     تخم جعفری ادرارآور است.

16.     برای خانم‎هایی که شیر آن‎ها بند آمده است جعفری را له کرده به‎صورت ضماد روی سینه و پستان بگذارید شیر باز خواهد شد.

17.     جعفری تب‎بر خوبی است کسانی که سرما خورده‎اند یا تب دارند از سوپ جعفری استفاده کنند.

18.     برای گرفتگی صدا در اثر سرماخوردگی مقداری جعفری خرد کرده در شیر بریزید صبح ناشتا میل کنید.

19.     خوردن ساقه‎ی جعفری اعصاب را تسکین می‎دهد پس به‎خاطر داشته باشید جعفری را در سبزی‎خوردن خود قرار دهید و ساقه آن را دور نریزید.

20.     برگ جعفری صاف کننده خون است و اگر سلولی از بین رفته باشد آن را شستشو داده و سلولی جدید به وجود می‎آورد.

21.     دوستانی که کوه می‎روند اگر 2 ساعت قبل از کوه‎پیمایی از دم‎کرده جعفری استفاده کنند خیلی راحت‎تر و با آرامش‎ خاطر بیشتری مسیر کوه‎پیمایی را خواهند پیمود.

22.     افرادی که کم‎خون هستند جعفری را در برنامه  غذایی خود قرار دهند و بچه‎هایی که رشد آن‎ها ضعیف است نیز جعفری بخورند.

23.     کسانی که ضعف بینایی دارند جعفری درمانگر آن است.

24.     خوردن جعفری از مبتلا شدن بدن به سرطان جلوگیری می‎کند.

25.     کسانی که ادرار‎بند شده‎اند 40 گرم ریشه جعفری در یک لیتر آب جوشانده به مدت 10 دقیقه بگذارند دم بکشد سپس هر 3 ساعت یک لیوان بخورند.

26.     برای درمان باد مفاصل از جوشانده ریشه جعفری مانند شماره 25 هر 4 یا 5 ساعت یک لیوان استفاده کنند.

27.     برای از بین بردن بوی بد دهان یا سیر به مدت یک ربع جعفری را بجوید سپس تفاله آن را دور بریزید و یک عدد سیب بالای آن بخورید.

28.     کسانی که آسم دارند جعفری را خرد کرده در شیر بریزید و صبح ناشتا مصرف کنید.

29.     برای برطرف کردن ترک‎های عمیق پوستی و خراش‎ها جعفری را به‎صورت ضماد در محل بگذارید.

30.     برای درمان چشم درد و یا ورم چرکی چشم ضماد جعفری را روی چشم بگذارید.

31.     برای درمان غده‎های زیرپوستی جعفری را له کرده با کمی نمک و روغن زیتون روی غده بگذارید صبح و شب آن قدر تکرار کنید تا نتیجه بگیرید.

32.     اگر می‎خواهید چهره‎ای شفاف و زیبا داشته باشید آب جعفری را با آب مخلوط نموده صبح و شب به مدت یک هفته صورت خود را بشویید.

33.     جعفری برای آب آوردن انساج بدن و خیز عمومی بدن بسیار مفید است، 30 یا 40 گرم جعفری را در یک لیتر آب جوشانده روزی چنداستکان میل شود.

34.     برگ جعفری تنفس را مطبوع می‎کند.

35.     ریشه تازه جعفری ضدبلغم است.

36.     نوجوانانی که می‎خواهند قد آن‎ها بلند شود و یا اگر می‎خواهند دارای فرزندی کشیده قد باشند جعفری را در برنامه روزانه خود قرار دهند.

37.     برای برطرف کردن خون‎مردگی‎های پوست ضماد جعفری بگذارید.

38.     کسانی که پوست خشک دارند از بخور جعفری استفاده کنند. شبها 10 گرم جعفری در 500 سی‎سی آب جوشانده بخور دهند.

39.     کسانی که چسبندگی پلاکت‎های خون دارند جعفری را در برنامه غذایی خود قرار دهند.

40.     برای درمان شوره‎سر، سر را با جوشانده جعفری آبکش کنید.

41.     کسانی که بیماری گواتر دارند جعفری را در برنامه غذایی خود قرار دهند.

42.     برای درمان سیاهی زیرچشم یک سوم استکان آب جعفری و بقیه آن را آب هویج روزی 3 نوبت میل کنید.

43.     جعفری ضداستسقاء می‎باشد.

44.     برای درمان باد و نفخ در بدن تخم‎ جعفری را 30 گرم در یک لیتر آب جوشانده صاف نموده در یخچال بگذارید روزی 3 استکان میل شود.

45.     کسانی که پروستات دارند جعفری را در برنامه غذایی خود قرار دهند.

46.     برای درمان کک مک از جوشانده جعفری صورت را ماساژ دهید.

47.     کسانی که مبتلا به فشارخون هستند از جوشانده جعفری استفاده کنند 30 گرم جعفری خشک در یک لیتر آب روزی 3 فنجان میل شود.

48.     برای رفع گوش درد یک گلوله کوچک جعفری را نمک زده با روغن زیتون آغشته نموده در سوراخ گوش قرار دهید مواظب باشید که داخل گوش نرود.

49.   یک کرم شاداب کننده پوست: نصف استکان آب هویج همراه یک قاشق سوپ‎خوری یا غذاخوری صمغ عربی آهسته در آب جعفری مخلوط کرده به‎صورت ماسک روی پوست بگذارید.

50.     برای درمان طاعون ریوی جعفری 5 گرم + شوید 5 گرم + نعناع 5 گرم + مرزه 5 گرم در 300 سی‎سی آب جوش دم‎کرده روزی 3 استکان بخورند.

51.   کسانی که اختلالات قاعدگی دارند یک هفته قبل از روز پریود از دم‎کرده جعفری استفاده کنند و سپس زمانی که پاک شدند جعفری را در برنامه غذایی خود به مدت 10 روز قرار دهند.

52.   جهت دفع کرم‎های ریز روده جعفری خشک + 10 گرم + کرفس خشک 10 گرم + بنفشه خشک 10 گرم در یک لیتر آب جوشانده هر صبح ناشتا یک لیوان به مدت 4 روز بخورند.

53.     برای معالجه نقرس تخم جعفری 10 گرم برگ خشک جعفری 10 گرم + 20 گرم عناب در یک لیتر آب جوشانده صبح و عصر یک لیوان مصرف کنند.

54.   خوب است که از برگ خشک جعفری مانند چای دم‎کرده و به جای چای بنوشیم این نوشیدنی بندآمدگی ادرار را درمان می‎کند. اسیداوریک را کم می‎کند و نقرس را نیز درمان می‎کند.

55.     جعفری را در خوردن آن زیاده روی نکنید زیرا محرک اعصاب است.

56.     خوردن جعفری همراه غذا باعث جذب آهن موجود در آن غذا می‎باشد.

57.     زمان پخت جعفری باید بسیار کم باشد.

58.     کسانی که دچار ضعف بینایی می‎باشند یا شب‎کوری دارند در مصرف غذای روزانه خود جعفری را بگذارند.

59.     کسانی که دوران نقاهت را می‎گذرانند همراه غذای خود حتماً جعفری بخورند.

60.     کسانی که بیماری برص دارند خوردن جعفری را در برنامه روزانه خود قرار دهند.

61.     برای رفع دردهای عصبی جعفری را خرد کرده در شیر داغ بریزید و میل کنید.

62.   یک سس خوشمزه: جعفری 200 گرم + موسیر 20 گرم خوب خرد کرده روی آن‎ها نمک، آب و فلفل سیاه بریزید + یک قاشق سرکه بگذارید چند دقیقه بجوشد، سپس صاف کنید این سس را می‎توان با گوشت خورد.

63.     برای سردردهای ناشی از کم‎خونی روزی 3 فنجان از جوشانده جعفری استفاده کنید 7 گرم جعفری در 300 سی‎سی آب کمی جوشانده و میل شود.

64.     برای این که موهای درخشان داشته باشید 50 گرم جعفری را در یک لیتر آب بجوشانید سپس صاف کرده بعد موها را با آب آن ماساژ دهید.

65.     افراط در مصرف جعفری جریان خون را کند می‎کند